معرفی کلی هورمون رشد سوماتروپین

معرفی کلی هورمون رشد سوماتروپین

معرفی کلی هورمون رشد سوماتروپین

استفاده از هورمون‌ رشد یا سوماتروپین که به نام سوما نیز در میان ورزشکاران و بدنسازان شناخته می‌شود در طول سال‌های گذشته افزایش یافته است. امروز در سایت همراه شما خواهیم بود تا نگاهی به هورمون رشد یا سوماتروپین داشته باشیم و با خواص، دوز مصرفی و اثرات جانبی آن بیشتر آشنا شویم.در دورانی که تلاش برای داشتن عضلانی قدرتمند و حجیم در میان مردان اوج گرفته بود، استفاده از هورمون رشد (GH) یا سوماتروپین به عنوان دارویی معجزه‌آسا عمل می‌کرد و بدنسازان را از پله اول تا میانه‌های راهرو داشتن اندامی قوی انتقال می‌داد.

سوماتروپین

بدنسازی و جدال با آهن سرد را می‌توان به قبل از پیدایش استروئیدهای انابولیک و قبل از آن در سال ۱۹۶۰ تقسیم کرد. استروئید انابولیک ها داروهایی بودند که اغلب برای درمان بیماری‌های عادی استفاده می‌شدند اما بدنسازان از عوارض مصرف این داروها برای بدن‌سازی خود بهره می‌گیرند. یا درک قدرت این داروها، استفاده از آن‌ها به فاکتور حیاتی برای بدن‌سازی تبدیل شد.

سال ۱۹۷۰، دوران جدیدی برای موفقیت‌های ورزش و رقابت‌های بین بدنسازان بود که با ظهور قراردادهای سودآور و حرفه‌ای توانایی ورزشکاران را تحت تأثیر گذاشته بود. ترکیب جدیدی در این زمان وارد بازار شد که نگاه همه را به خود جلب کرده بود: هورمون رشد یا سوماتروپین (GH).

هورمون رشد، هورمونی حیاتی برای بدن و سلامتی عمومی افراد است و همواره مقادیر طبیعی و مفید آن برای انجام فرایندهای مختلف در بدن به ویژه کودکان لازم است از جمله وظایف هورمون رشد، افزایش و رشد بافت‌های بدن به مانند عضلات است. هورمون رشد نتایجی طبیعی و قابل قبول از خود در بدن دارد؛ اما افزایش تولید آن در بدن می‌تواند باعث بروز مشکلات حاد نیز شود.

عوارض کمبود هورمون رشد

افزایشش تولید هورمون رشد، همان‌طور که در افراد مبتلا به اکرومگالی شاهد هستید منجر به بروز رشد بی‌رویه بافت‌ها و مشکلاتی به مانند مقاومت بدن در برابر انسولین و ضعف عضلانی می‌شود.

اختلال در ترشح هورمون رشد در کودکی به وجود می‌آید و در پی آن بیماری‌هایی به مانند گیتیزیم هیپوفیز یا پدیده غول‌پیکری به وجود می‌آید. غول‌پیکری در افراد مشهوری به مانند آندره گایتان کشتی‌گیر غول‌پیکر دیده می‌شد. این بیماری تا مرگ همچنان ادامه پیدا می‌کند و راه درمان قطعی وجود ندارد.

همان‌طور که ترشح بیش از حد هورمون رشد یا سوماتروپین برای بدن مشکل‌ساز است، ترشح کم آن به واسطه مشکلات مادرزادی نیز موجب بروز اختلالاتی به مانند کوتوله شدن در کودکی می‌شود. البته کاهش تولید سوماتروپین در دوران بزرگسالی نیز باعث کاهش توده‌های عضلانی، کیفیت زندگی و انرژی بدن می‌شود.

افزودن مکمل‌های هورمون رشد به رژیم غذایی افرادی که دچار مشکلات کمبود سوماتروپین بودند نتایج امیدوارکننده‌ای در مورد کاهش وزن چربی‌ها، افزایش بافت ماهیچه، تراکم استخوانی بهتر، کاهش عوامل سکته قلبی و افزایش سلامت روانی به دنبال داشت.

سوماتروپین و بدنسازی

به زودی بدن‌سازان متوجه شدند که با افزودن سوماتروپین به رژیم دارویی خود می‌توانند رشد عضلانی و حجم عضلات بیشتری تجربه کنند. از این رو شروع به مصرف این ماده به عنوان حجم دهنده عضلات کردند. اندام‌هایی که در دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی از بدن‌سازان دیده می‌شود همگی حاکی از مصرف سوماتروپین و هورمون رشد برای رسیدن به اندامی تراشیده و کاملاً ورزیده است.

با گسترش روزانه سوماتروپین به عنوان مکمل دارویی در بین ورزشکاران نظرات متفاوتی در مورد آن شکل گرفت. عده‌ای آن را کاملاً خطرناک می‌خواندند و برخی دیگر مصرف آن را به همراه عوارض می‌دانستند. با این وجود اکثر کسانی که آن را مصرف می‌کردند از اثراتش راضی بودند.

می‌توان گفت از زمانی که هورمون رشد به رژیم دارویی ورزشکاران اضافه شد، شبهات زیادی برای استفاده کردن از سوماتروپین نیز همراه آن بود که امروز ما در جیمیتو به برخی از آن‌ها پاسخ خواهیم داد؛ اما ابتدا به سراغ علی امینی، یکی از بدن‌سازان مشهور خواهیم رفت تا نظر او در مورد مصرف سوماتروپین را بدانیم.

استفاده از هورمون رشد موجب ایجاد عوارضی مثل درد مفاصل و ماهیچه‌ها، ایجاد تورم در مفاصل و سایر بخش‌های بدن به علت افزایش تولید مایعات بین بافتی و همچنین افزایش کلسترول خون می‌شود.

نظر کارشناسان در مورد مصرف سوماتروپین

علی امینی در طول سال‌های بدن‌سازی و پرورش اندام خود از سوماتروپین به عنوان تقویت کننده رشد عضلات و حجم دهنده استفاده کرده و همیشه در مورد اثرات و تأثیر عملکرد این مکمل دارویی بر روی بدن خود واقع‌بین بوده است.

امینی در مورد پیدایش سوماتروپین این‌گونه می‌گوید که این ماده در از ۱۹۱ آمینواسید تشکیل شده است و در بدن توسط غده هیپوفیز ترشح می‌شود. منبع اولیه انسان برای تزریق مصنوعی و دارویی آن، هیپوفیز اجساد انسانی بود اما با توجه به مشکلات رخ ‌داده، گونه سنتزی آن در طول سال‌های اخیر وارد بازار شده است.

علی معتقد است که استفاده از داروهایی به مانند سوماتروپین در بدن‌سازان موجب بروز خاصیت‌هایی همانند سوختن چربی، افزایش وزن بدون چربی بدن، کاهش زمان بهبودی، تقویت عضلات و رباط‌ها به هنگام بازسازی عضلانی می‌شود. با توجه به اینکه در طول سال‌های اخیر شرکت‌های زیادی سوماتروپین تولید می‌کنند، دسترسی ورزشکاران به این دارو نیز افزایش یافته و مصرف آن نیز گسترش یافته است؛ اما نکته اساسی، شیوه صحیح استفاده از آن است.

استفاده از سوماتروپین به هنگامی مؤثر است که در مقدار معین و زمان تعیین شده مصرف شود در غیر این صورت مشکلات سلامتی به دنبال خواهد داشت.

عوارض کمبود هورمون رشد

هورمون رشد نیز به مانند همه هورمون‌های بدن وظایف کلیدی در بدن بر عهده دارد که کمبود آن موجب بروز مشکلاتی به مانند:

• ریزش مو
• کاهش عملکرد انسولین در بدن
• بیماری‌های قلبی و عروقی
• اختلال در مصرف کلسترول مضر
• افزایش وزن
• کاهش استقامت و خستگی

لذا اگر پزشک، مطمئن باشد که دلایل مشکلات شما کاهش تولید هورمون رشد به واسطه ژنتیک یا افزایش وزن باشد، برای شما مصرف دارویی را تجویز می‌کند.

فواید مصرف سوماتروپین

مصرف سوماتروپین نمی‌تواند معجزه کند. با این وجود می‌توان از آن به عنوان افزایش دهنده بازده حرکات ورزشی استفاده کرد؛ اما باید در نظر داشت که مصرف سوماتروپین بدون برنامه و زمان هیچ فایده‌ای برای بدن‌ساز ندارد و اغلب کسانی که خودسرانه از آن استفاده می‌کنند با این مشکل مواجه‌اند. فواید مصرف هورمون رشد را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

افزایش قدرت عضلانی

مصرف سوماتروپین به عنوان عاملی برای افزایش قدرت عضلانی به واسطه افزایش تولید کلاژن در بدن شناخته شده است. کلاژن باعث تحریک عضلات استخوانی و تاندون‌ها و در نتیجه بهبود قدرت آن‌ها می‌شود. از جمله ویژگی‌هایی که ورزشکاران از آن به عنوان دلیل مصرف سوماتروپین یاد می‌کنند، افزایش قدرت عضلانی است.

بر اساس مطالعاتی که روی انسان انجام گرفته است، تزریق و دریافت هورمون رشد به صورت مصنوعی نیز موجب بهبود قدرت عضلانی در مقابل کسانی که آن را دریافت نکرده‌اند می‌شود. مصرف و دریافت هورمون رشد در کسانی که به طور طبیعی با مشکل کمبود ترشح هورمون رشد متولد شده‌اند، نشان داد که درمان طولانی مدت با تزریق سوماتروپین موجب بهبود قدرت عضلانی و افزایش عملکرد ورزشکاران نسبت به همتایان خود شده است.

بهبود درمان شکستگی

بسیاری از هورمون‌های درون بدن مسئولیت تنظیم سوخت و ساز و تأمین مواد معدنی مورد نیاز استخوان‌ها را بر عهده دارند که تأثیر در عملکرد آن‌ها، اثر مستقیمی بر روی بهبود مشکلاتی به مانند شکستگی استخوان است. مطالعات روی انسان نشان داده است که مصرف هورمون رشد می‌تواند باعث بهبود عملکرد غدد و هورمون‌های مرتبط با رشد استخوان و در نتیجه درمان شکستگی‌های آن شود. مصرف هورمون رشد برای افزایش سرعت رفع شکستگی استخوان بدون عوارض جانبی است.

بر اساس مطالعات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی کالیفرنیا، مصرف هورمون رشد در انسان موجب بهبود سریع‌تر زخم و جراحت‌های وارد شده می‌گردد. عمده دلیل این بهبودی سریع را می‌توان در تأثیر هورمون رشد بر تحرک کلاژن دانست. با افزایش فعالیت کلاژن، سلول‌های بدن علاقه زیادی به رشد و تکثیر خواهند داشت و به همان نسبت بهبود زخم‌ها، تسریع پیدا می‌کند.

کاهش وزن

از جمله مشکلاتی که افراد چاق با آن درگیر هستند، کاهش ظرفیت پاسخ‌دهی به هورمون‌های رشد توسط سلول‌های بدن است. این اثر ممکن است پس از کاهش وزن از بین برود یا به صورت جزئی باقی بماند. هورمون رشد در بدن موجب افزایش لیپوفیز می‌شود. لیپوفیز وظیفه اصلی تجزیه ‌تری گلیسیریدها به گلیسرول و اسیدهای چرب را دارد. کاهش عملکرد و تولید هورمون رشد باعث بروز اختلال در چربی سوزی و افزایش چربی مضر در بدن می‌شود.

مطالعات بر روی انسان نشان داده است که مصرف هورمون رشد در کنار ورزش و رژیم غذایی مناسب می‌تواند باعث لاغری و رسیدن به تعادل در تجزیه چربی‌های ذخیره شده در بدن می‌شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، مصرف هورمون رشد در کنار روش‌های لاغری موجب ثابت ماندن و در برخی موارد افزایش توده بدنی نیز شده است. می‌توان گفت هورمون رشد علاوه بر کاهش توده چربی، به افزایش توده عضلانی نیز کمک می‌کند. لذا اگر به دنبال لاغری با انجام ورزش و افزایش توده عضلانی خود هستید، مصرف آگاهانه سوماتروپین را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

استخوان‌بندی قوی

غدد هیپوفیز عامل اصلی تولید هورمون‌های رشد در بدن هستند، در نتیجه ترشح هورمون رشد در دوران بلوغ، استخوان‌های بدن شروع به رشد کردن و استحکام می‌کنند. هورمون رشد یا سوماتروپین در کبد ترشح و وارد خون می‌شود. با افزایش سن و کاهش رشد، تولید این هورمون نیز کاهش پیدا می‌کند که موجب مشکلاتی به مانند شکستگی‌های غیرقابل بهبود در دوران کهن‌سالی می‌شود. مصرف هورمون رشد به صورت مصنوعی و دارویی موجب تحریک سلول‌های استخوانی و افزایش توده استخوانی می‌شود.

کاهش بیماری‌های قلبی و عروقی

افزایش سن و ورود به کهن‌سالی و بزرگ‌سالی زنگ خطری برای کاهش هورمون رشد در بدن و بروز بیماری‌های مختلفی به مانند سکته‌های قلبی و گرفتگی عروق است. مطالعات نشان داده است که کاهش تولید هورمون رشد رابطه مستقیم با افزایش احتمال بروز سکته قلبی دارد. بیمارانی که هورمون رشد کافی ندارند، غلظت تری گلیسیرید و گرفتگی عروق بیشتری نشان داده‌اند. لذا مصرف هورمون رشد به صورت دارویی می‌تواند به میزان زیادی برای جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

بهبود سلامت روانی

مطالعات نشان داده است که مصرف هورمون رشد در بزرگسالانی که دارای کمبود ترشح هورمون رشد و مشکلات سلامت روانی بودند باعث بهبود در خلق و خو و افزایش کیفیت زندگی آن‌ها شده است. البته مصرف هورمون رشد در طولانی مدت اثربخشی دارد و نمی‌توان به چشم معجزه به آن نگاه کرد.

بر همین اساس بزرگسالانی که دارای مشکلات سلامت روانی و عدم ترشح کافی هورمون رشد هستند می‌توانند در طولانی مدت با مصرف هورمون‌های رشد به مانند سوماتروپین به میزان زیادی به بهبودی خود سرعت ببخشند.

درمان مشکلات ناشی از کم‌خوابی

ترشح اکثر هورمون‌های بدن و مخصوصاً هورمون رشد بعد از خواب اتفاق می‌افتد و در ساعت‌های اولیه خواب اوج می‌گیرد. اکثر افرادی که شبانه بیدار هستند یا خواب کمی دارند دارای مشکلات ترشح هورمون رشد نیز هستند. مشکلات خواب و کاهش میزان خواب موجب کاهش عملکرد غدد درون‌ریز و در نتیجه اختلال در زمان عملکرد آن‌ها می‌شود.

محققان با آزمایش کاهش خواب به این نتیجه رسیده‌اند که تغییر ساعت خواب طبیعی بدن به میزان زیادی ترشح هورمون رشد را تغییر می‌دهد. لذا کسانی که کم خواب هستند می‌توانند از هورمون رشد به عنوان راهی برای درمان اثرات کم بود خواب استفاده کنند.

توصیه‌های مصرف سوماتروپین برای ورزشکاران

استفاده از هورمون رشد یا سوماتروپین در سال ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ به صورت جهانی ممنوع شده است. سوماتروپین یا سوما بر اساس آنچه که گفته شد، بدون برنامه‌ریزی دقیق و استفاده حرفه‌ای دارای اثرات مطلوب بر روی ماهیچه و عضلات نیست. لذا اغلب ورزشکاران از آن به عنوان مکمل دیگر استروئیدها استفاده می‌کنند.

برای دست‌یابی به برنامه دقیق استفاده از سوماتروپین می‌توانید از مربی خود کمک بگیرید. معمولاً سوماتروپین در دو هنگام صبح و شب تزریق می‌شود. تزریق صبحگاهی قبل از غذا است و تا چند ساعت می‌بایست از خوردن غذا پرهیز شود. صبحانه مصرفی در روزی که سوماتروپین تزریق کرده آید می‌بایست کم چربی، کالری و کربوهیدراتی باشد. برای تزریق شبانگاهی، ۳ ساعت قبل از خواب می‌بایست تزریق انجام شود. رژیم غذایی شبانه نیز می‌بایست کم چربی، کالری و کربوهیدراتی باشد.

نکات مهم قبل از مصرف سوماتروپین

دوز مصرفی و زمان مصرف آمپول سوماتروپین به شرایط درمان شما بستگی دارد. تمامی دستورالعمل ذکر شده بر روی برچسب و برگه راهنمای محصول را کاملا با دقت مطالعه کنید. باید دقیقا طبق دستورالعمل از سوماتروپین استفاده نمایید. آمپول سوماتروپین به داخل عضله و یا زیر پوست تزریق می شود و هر دو حالت تاثیرات یکسانی دارند. تمامی دستورالعمل های استفاده از این دارو را با دقت مطالعه نمایید و اگر متوجه همه قسمت ها نشدید ، هرگز از آن استفاده نکنید. در صورت داشتن هر گونه سوال حتما با پزشک خود مشورت نمایید. دارو را هرگز تکان ندهید.

اگر رنگ آن تغییر کرده و تیره شده و ذراتی را داخل آن مشاهده کردید، هرگز از آن استفاده نکنید. برای تزریق سوماتروپین تنها باید از سرنگ، کارتریج و یا قلم تزریق استفاده کنید. از هر گونه رژیم غذایی که دکتر و یا مشاوره تغذیه برای کمک به کنترل درمان بیماری برای شما تهیه کرده است ، پیروی کنید. نحوه نگهداری آن بستگی به نام تجاری و غلظت آن دارد. پس از تهیه آمپول سوماتروپین هر چه سریع تر از آن استفاده نمایید ، اما اگر تزریق در یک دوز را فراموش کردید و زمان تزریق دوز بعدی فرا رسید ، هرگز دو دوز را در یک زمان (هم زمان) استفاده نکنید.

مصرف بیش از حد آمپول

مصرف بیش از حد آمپول سوماتروپین منجر به ایجاد رعشه و لرزش، عرق سرد، افزایش اشتها، سردرد، خواب آلودگی، ضعف، سرگیجه، افزایش ضربان قلب و حالت تهوع می‌شود. مصرف بیش از حد آن برای طولانی مدت منجر به رشد مفرط می‌گردد.در نظر داشته باشید که اینها تنها بخشی از عوارض سوماتروپین محسوب می‌شود. اگر که محلول سوماتروپین چندین بار به صورت زیر پوستی در یک موضع مشخص تزریق شود، چربی سوزی در آن ناحیه ممکن خواهد بود. پس بنابراین برای جلوگیری از چربی‌ سوزی موضعی باید تزریق هر دفعه در نقاط مختلف بدن صورت گیرد.

تحقیقات مختلفی درباره میزان مصرف آمپول سوماتروپین در زمینه‌های مختلف صورت گرفته است. نتایج برخی از این تحقیقات در لیست زیر ارایه شده است:

دوز مصرفی برای اهداف پزشکی

دوز مصرفی برای اهداف پزشکی از ۱ الی ۳ واحد (بین‌‎المللی) در روز برای آقایان و ۱ الی ۲ واحد (بین‌المللی) در روز برای بانوان متفاوت خواهد بود. گاهی اوقات دوز تجویز شده، اندکی از این مقادیر بالاتر و یا کمتر است که امری غیر معمول است.

دوز مصرفی برای بهبود عملکرد

برای بهبود عملکرد از ۲ الی ۵ واحد (بین‌المللی) در روز برای آقایان و ۱ الی ۳ واحد ( بین‌المللی) در روز برای بانوان متفاوت خواهد بود. برخی ورزشکاران همچون فوتبالیست‌ها، بازیکنان هاکی، بازیکنان بسکتبال و بدنسازان در دوره استراحت (خارج از فصل) از این مقدار پیشنهاد شده برای کاهش وزن و ریکاوری سریع‌تر استفاده می‌کنند.

دوز مصرفی بدنسازان حرفه‌ای

بدنساران حرفه‌ای از ۷ الی ۲۰ واحد (بین‌المللی) در روز برای آقایان و ۵ الی ۱۲ واحد (بین‌المللی) در روز برای بانوان، بسته به فصل و سایر عوامل دیگر متفاوت خواهد بود. دوز مصرفی بیشتر از ۹ واحد (بین‌المللی) در روز به میزان قابل توجهی احتمال عوارض سوماتروپین را افزایش می‌دهد. بدنسازان حرفه ای معمولا HGH را با استروئید آنابولیک و انسولین ترکیب می‌کنند تا به نتایج مطلوبی دست یابند.

نکاتی مهم قبل از استفاده

• میزان مصرف باید زیر نظر پزشک انجام شود.
• سن استخوان طی مصرف باید هر سال تعیین شود.
• بررسی عملکرد تیروئید و ارزیابی بروز ضایعات داخل جمجمه‌ای لازم است.
• استفاده از این هورمون به افراد مبتدی و افرادی که زیر ۱۸ سال هستند توصیه نمی‌شود.
• سوما در درمان کوتاهی قد که ناشی از کمبود هورمون رشد است کاربرد دارد.

عوارض سوماتروپین

استفاده نادرست از هورمون رشد ممکن است باعث بروز مشکلات هیپوگلیسمی ‌شود. در این حالت بدن با مشکل کمبود گلوکز مواجه می‌شود. از دیگر مشکلات مصرف بی‌رویه و نامناسب هورمون رشد، درد شدید در مفاصل از جمله مچ دست و پا است. از دیگر مشکلاتی که برای بدنسازان به ویژه بدنسازانی که روی ماهیچه‌های شکمی تمرکز دارند به وجود می‌آید، دردهای شکمی ‌شدید است. عوارض جانبی و عمومی نیز به مانند:

• حالت تهوع،
• استفراغ،
• زردی پوست و چشم،
• افزایش تشنگی،
• تشدید ادرار،
• سوزش در دست و پا و تورم صورت

گزارش شده است.

جمع‌بندی

برای رسیدن به رشد عضلانی و چربی سوزی توصیه شده است که سوماتروپین به همراه تستسترون مصرف شود. برای مواردی که دچار آسیب‌دیدگی استخوانی و عضلانی شده آید، مصرف هورمون رشد به تنهایی می‌تواند چاره‌ساز باشد.

سوماتروپین که در کلام عامیانه سوما نامیده می‌شود به طور طبیعی در بدن انسان‌ها در غده هیپوفیز تولید می‌شود اما میزان ترشح آن را هیپوتالاموس معین می‌کند که تا حد زیادی به سطح سلامت کلی فرد و سن بستگی دارد. اگر محرک‌های مناسبی مانند تمرین‌های ورزشی، خواب، استرس کم و پایین بودن سطح قند خون داشته باشد منتشر می‌شود.

ترشح هورمون رشد در سن بلوغ به فعال‌ترین حد می‌رسد و تا بسته شدن صفحات رشد استخوان‌ها در همان حد می‌ماند و ترشح آن به تدریج در مردها و زن‌ها بین سن‌های ۲۰ و ۴۰ کاهش می‌یابد. ترشح بیش از حد این هورمون باعث رشد بیش از حد بدن می‌شود.

سوماتروپین به صورت آمپول موجود می‌باشد. همچنین متابولیسم دارو کبدی و دفع آن از طریق صفرا می‌باشد.

همواره در مصرف مکمل‌های دارویی احتیاط لازم را داشته باشید و بدون توصیه مربی متخصص و پزشک اقدام به تزریق و مصرف ننمایید و هر آنچه که گفته شد برای افزایش آگاهی شما عزیزان بوده است و خرید این اقلام باید از داروخانه و تحت نظر پزشک متخصص انجام شود.

کلینیک بدنسازی مربی تو

ارائه دهنده انواع برنامه های تمرینی و رژیم های غذایی زیرنظر برترین اساتید ایران

تلفن مشاوره و تماس : 09354536070

باتشکر از دکتر علی کیان پور

ما را در اینستاگرام دنبال کنید :

https://www.instagram.com/morabi_you.ir